KAAKDISTRACTIE
Bij schisispatiënten met een zeer forse omgekeerde frontbeet kan het soms beter zijn om de bovenkaak naar voren te verplaatsen met een speciale techniek die botdistractie of distractie osteogenese wordt genoemd. Nadat de kaak is doorgenomen plaatst de chirurg dan een speciaal apparaat (distractie apparaat) waarmee de kaak langzaam (1-2 mm per dag) naar voren kan worden verplaatst. Dit doet men vooral wanneer verplaatsing van de bovenkaak in één keer niet goed mogelijk is doordat er door de eerdere operaties aan lip en gehemelte veel littekenweefsel aanwezig is of omdat een erg grote verplaatsing nodig is.
Kaakdistractie schematisch weergegeven. Door het uiteendrijven van twee botdelen ontstaat er nieuw bot tussen.
Distractie osteogenese
Distractie-osteogenese, ook vaak botdistractie genoemd, is een techniek waarbij nieuw bot wordt gevormd door het langzaam uit elkaar drijven van botfragmenten. In de orthopedie wordt deze techniek al lang toegepast om benen te verlengen. Sinds het begin van de jaren negentig van de vorige eeuw wordt distractie-osteogenese ook toegepast op de botten van de schedel en de kaken.
In het geval van de kaak wordt deze doorgenomen en plaatst de chirurg er een distractie-apparaat overheen dat vervolgens langzaam uit elkaar wordt gedraaid (1-2 mm per dag). Op deze wijze vormt zich nieuw bot in de langzaam groter wordende ruimte tussen beide botfragmenten. De kaak wordt zo dus verlengd. Na voldoende verlenging blijft het apparaat nog aanwezig ter versteviging en kan het na 8-10 weken worden verwijderd. Omdat de verlenging langzamer verloopt dan bij een operatieve standscorrectie kunnen de zachte weefsel zich beter aanpassen. De distractie techniek wordt vooral toegepast in situaties waarin er veel littekenweefsel aanwezig is (bovenkaak) en in situaties waarin veel verlenging van de onderkaak nodig is (aangeboren aandoeningen; syndromen). Daarnaast wordt de techniek toegepast in de zogenoemde craniofaciale chirurgie van de schedelbotten en het middengezicht bij jonge kinderen met syndromen. Afhankelijk van de ruimte die aanwezig is worden inwendige of uitwendige distractie apparaten toegepast. Waar mogelijk liefst inwendige apparaten om zichtbare littekens zoveel mogelijk te voorkomen en mensen zo weinig mogelijk te belasten.
Bovenkaaks distractie
Bij mensen met schisis komt het zeer regelmatig voor dat de bovenkaak achterblijft in groei. Dit komt voor een groot deel door het littekenweefsel dat ontstaat door operaties die op jonge leeftijd moeten worden uitgevoerd zoals het sluiten van de lip, het sluiten van het gehemelte en een spraakverbeterende operatie (pharynxplastiek). Door de aanwezigheid van dit littekenweefsel kan het moeilijk zijn om de bovenkaak ineens met een operatieve kaakcorrectie ver naar voren te verplaatsen. In sommige gevallen is het dan beter om dit door middel van distractie-osteogenese te doen (zie ook in het gedeelte van deze website over ‘operatieve kaakcorrecties’ de tekst over: kaakdistractie).
Schematische afbeelding van distractie apparaat voor de bovenkaak.
Voorbeeld van een distractie apparaat voor de bovenkaak. Dit apparaat kan via de mond worden geplaatst.
