Uw operatie stap voor stap
Een operatieve kaakcorrectie wordt in vrijwel alle gevallen gecombineerd met een orthodontische voor- en nabehandeling. We noemen het daarom een gecombineerde orthodontisch-chirurgische behandeling. Het hele behandeltraject duurt doorgaans zeker zo’n anderhalf tot twee jaar. In dit traject zijn een aantal fases te onderscheiden die hier voor u op een rij worden gezet.
Eerste bezoek
Het eerste bezoek bij de MKA-chirurg vindt meestal plaats op verwijzing van uw orthodontist. Deze heeft vastgesteld dat een chirurgische kaakcorrectie wenselijk is om uw gebit zo optimaal mogelijk te kunnen behandelen en daarbij ook de harmonie en esthetiek van het gebit en het aangezicht te verbeteren. Een chirurgische kaakcorrectie is nooit een ingreep die moet, maar een ingreep waar u voor kunt kiezen. Het is daarom van belang dat u goed wordt voorgelicht over de mogelijkheden, de operatie, de risico’s en het te bereiken eindresultaat. Er wordt daarom tijdens het eerste bezoek uitgebreid de tijd genomen om uw wensen in kaart te brengen en om aan de hand van onderzoek, röntgenfoto’s en gebitsmodellen een voorlopig behandelplan te maken. Dit legt de chirurg dan aan u uit en al uw vragen worden zo goed en eerlijk mogelijk beantwoord. Er wordt een machtiging aangevraagd bij uw zorgverzekeraar en soms is het nodig om nader onderzoek uit te laten voeren of een consult bij een andere zorgverlener af te spreken, zoals een esthetisch tandarts of een psycholoog. Ook maakt u kennis met een van de case managers orthognathische chirurgie waar u gedurende het gehele behandeltraject voor al uw vragen contact mee kunt opnemen. Na dit bezoek is het de bedoeling dat u rustig nadenkt over het behandelplan van orthodontist en MKA-chirurg en daar zelf een besluit over neemt.
Orthodontie
Nadat u een besluit over de behandeling heeft genomen en goedkeuring van de zorgverzekeraar heeft start de orthodontist met de voorbehandeling. Dit gebeurt altijd met vaste orthodontische apparatuur in zowel onder- als bovenkaak (slotjesbeugel). De orthodontische voorbehandeling voor een chirurgische kaakcorrectie duurt meestal één tot anderhalf jaar. Soms korter en heel soms iets langer. De orthodontist ziet u dan ongeveer eens per 4 tot 6 weken.
Wanneer een chirurgische bovenkaakverbreding nodig is wordt deze vaak kort nadat de vaste beugels zijn geplaatst uitgevoerd (zie: kaakverbreding). Hierna gaat de orthodontische voorbehandeling voor de chirurgische kaakcorrectie van start.
Bij een surgery first behandeling (zie: surgery first) die voor sommige mensen mogelijk is omdat hun gebit al goed genoeg op elkaar kan passen, wordt de orthodontische apparatuur vlak voor de operatie geplaatst en vindt alle orthodontie plaats nadat de chirurgische kaakcorrectie is uitgevoerd. In dat geval bezoekt u de orthodontist eens per 2 tot 3 weken.
Planning
Als de orthodontische voorbehandeling bijna klaar is komt u weer bij de MKA-chirurg voor een consult. Deze beoordeelt ook de situatie en plaatst u op de opnamelijst voor uw operatie. Enkele weken voor de operatie heeft u dan een uitgebreid planconsult. Op basis van uitgebreid onderzoek, gelaatsanalyse, 2D lichtfoto’s, gebitsmodellen en een 3D scan maken we een definitieve planning voor de operatie. Tegenwoordig wordt samen met een technisch geneeskundige een 3D virtuele planning met speciale software gedaan. Daarmee kan zo nauwkeurig mogelijk in alle richtingen worden bepaald hoe de verplaatsing van uw onder en/of bovenkaak en eventueel kin dient te worden uitgevoerd. Ook laten wij naar aanleiding van het operatieplan speciale operatiemalletjes (pasplaatjes; wafers) maken die tijdens de operatie worden gebruikt om de nieuwe posities van uw kaken te bepalen. U krijgt nogmaals uitvoerige uitleg over de operatie, het verblijf in het ziekenhuis en over wat u kunt verwachten qua klachten. Ook de nazorg wordt besproken. Enkele weken voor de operatie plaatst de orthodontist speciale haakjes op uw beugel die tijdens en na de operatie worden gebruikt voor elastiekjes. Uiteraard gaat u ook nog naar het preoperatieve spreekuur van de anesthesioloog (narcotiseur) voor medisch onderzoek gericht op de narcose.
De operatie
Op de dag van de operatie wordt u in het ziekenhuis opgenomen. Voor de operatie dient u nuchter te zijn. Dit is u op het preoperatieve spreekuur van de anesthesioloog uitgelegd. De verpleegkundige regelt uw opname en brengt u vanaf de verpleegafdeling naar de operatieafdeling. Uw operatie wordt uitgevoerd onder narcose en via de mond. Het op de operatiekamer aanwezige behandelteam besteedt alle aandacht aan uw behandeling. De duur van de operatie hangt uiteraard af van de aard en uitgebreidheid van de operatieve kaakcorrectie en de eventuele aanvullende procedures (zie: esthetische aanvullingen). Zo kan de lengte van een operatie variëren van een tot vier uur. Aan het eind van de operatie worden de wondjes gehecht met oplosbaar hechtmateriaal en worden enkele slappe elastiekjes tussen onder- en bovenbeugel geplaatst. Uw kaken zitten dus niet aan elkaar vast en u kunt ook gewoon praten.
Na de operatie
Na de operatie verblijft u enige tijd op de uitslaapkamer (recovery room). Daar wordt ook meteen gestart met het koelen van uw aangezicht met een speciaal koelapparaat. Als u goed wakker bent gaat u terug naar de verpleegafdeling. Daar verblijft meestal een nacht en kunt u de dag na de operatie alweer naar huis. Bij uw ontslag krijgt u recepten mee voor pijnstillers, mondspoelmiddel, antibiotica en eventuele andere medicamenten zoals neusspray.
Operatieve kaakcorrecties geven in het algemeen relatief weinig pijnklachten. De zwelling van het gelaat kan echter aanzienlijk zijn. Koelen is daarom verstandig. Ook treedt vaak na enkele dagen een groen/gele verkleuring van de hals op door de bloeduitstorting. De zwelling is na 1-2 weken grotendeels verdwenen. Hetzelfde geldt voor de bloeduitstorting. Na een onderkaakcorrectie is er in meer of mindere mate een doof gevoel in de onderlip en de kin aanwezig en na een bovenkaakcorrectie vaak ook in het tandvlees van de bovenkaak. Dit houdt meestal meerdere maanden aan en herstelt langzaam. Het komt doordat er gevoelszenuwen door of vlak bij het operatiegebied lopen.
Het is belangrijk om de mond in het begin goed schoon te houden met desinfecterend spoelmiddel. Na een week kunt u weer voorzichtig gaan poetsen.
Na een bovenkaakcorrectie mag u de eerste week uw neus niet snuiten, maar alleen afvegen of ophalen. Als u moet niezen moet u uw mond open houden en uw neus dichtknijpen. Dit is belangrijk om te voorkomen dat u een te groot drukverschil opbouwt tussen uw neusbijholte en uw mondholte.
De eerste 4-5 weken na de operatie mag u niet kauwen. Uw kaken mag u namelijk niet belasten om zo de botdelen goed aan elkaar te laten vastgroeien. U krijgt adviezen voor zacht voedsel en eventueel supplementen via de diëtist.
De meeste mensen kunnen 2 weken na de operatie hun werk of opleiding weer hervatten. Rustige sporten zoals joggen zijn dan ook weer verantwoord. Contactsporten kunt u het beste de eerste twee maanden vermijden (zie ook: onderkaak; bovenkaak; beide kaken; kin).
U wordt geregeld voor controle gezien in het ziekenhuis. Meestal na 1,4 en 8 weken en vervolgens een half jaar en een jaar na de operatie. Uw herstel van de operatie wordt zorgvuldig begeleid. De elastiekjes op uw beugel worden zonodig aangepast en we leren u hoe u ze zelf in en uit kunt doen. De voedingstoestand wordt in de gaten gehouden en we bespreken wanneer u weer mag beginnen met kauwen. Ook controleren we de beweeglijkheid van de onderkaak, instrueren we u bewegingsoefeningen en schakelen we zonodig een gespecialiseerd (orofaciaal) fysiotherapeut in. Tijdens de controles worden af en toe röntgenfoto’s gemaakt en bij de eindcontrole na een jaar maken we ook weer lichtfoto’s als einddocumentatie.
Ook de orthodontist heeft alweer enkele weken na de operatie een afspraak met u. Deze gaat dan verder met de orthodontische nabehandeling die doorgaans nog zo’n 6 maanden zal duren.
Voor mensen die volgens de surgery fisrt methode worden behandeld kan de nabehandeling langer duren omdat immers geen voorbehandeling is gedaan.
Na het afronden van de orthodontie zullen sommige mensen nog een nabehandeling krijgen bij een esthetische tandarts of soms met implantologie. Dit is dan allemaal van tevoren in uw behandelplan opgenomen en ook afgestemd met de orthodontist en uw eigen tandarts.
Wetenschappelijk onderzoek
Dokter Jansma is ook betrokken bij wetenschappelijk onderzoek over operatieve kaakcorrecties en esthetische aangezichtschirurgie. Het kan dus voorkomen dat hij u vraagt om deel te nemen aan een onderzoek. Het staat u natuurlijk altijd vrij om na uitgebreide uitleg hier aan mee te doen of er van af te zien. Het doel van onderzoek is uiteraard om zorg te evalueren en om bijvoorbeeld nieuwe methoden te ontwikkelen waar andere mensen in de toekomst weer voordeel van kunnen hebben. Meedoen aan onderzoek doet u dus niet voor uzelf, maar is wel een belangrijke mogelijkheid voor de medische wetenschap om vooruitgang te boeken.